کد مطلب:211011 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:126
طریقه تدریس امام صادق
طرق آموزش و پرورش در عالم بشریت مختلف بوده است ملل گذشته دنیا هر یك به نوعی معارف و فرهنگ خود را در افراد می آموختند مثلا انبیاء كه برگزیدگان عالم بشریت بودند اصول عقاید و فروع احكام را با استدلال حسی به مردم در موارد مختلف به وسایل گوناگون تعلیم می كردند. و این درس علم و فضیلت مانند روش درس كلاس امروز نبود آموزش و پرورش مكاتب فلسفی یونان هم كه بر روش منطق ارسطو و سقراط و افلاطون و اسكندر بنا شده بود و سبك خاصی داشت كه بالای كرسی می رفتند و تدریس می كردند در اسلام این طور نبود بلكه در مسجد پس از نماز امام علیه السلام رو به مردم می كرد و با حلقه درس طوری بود كه صدر و ذیل نداشت و امام علیه السلام احتیاجات روز مردم را كه یك یك می پرسیدند به آنها می آموخت و می فرمود بپرسید هرچه می خواهید هر فردی از افراد به مقتضای نیاز روحی و معنوی خود یا بر حسب احتیاجات محیط و زندگی و احكام دین مسائلی می پرسید و امام علیه السلام به او پاسخ می داد و سایرین هم می شنیدند و لذا علوم مكتب جعفری سبك كلاسی نداشت كه هر یك از شاگردان مخصوص ریاضی - طبیعی - كلامی انحصارا آن بحث را نقل كنند بلكه یك سئوال كه می شد همه اصحاب آن را به صورت روایت نقل می كردند نهایت هر كس ذوق و سلیقه اش در هر رشته بیشتر و قوی تر بود و شم ریاضی یا طبیعی یا فقهی و یا فلسفی داشت درباره آن علم مسائل و دقایقی بیشتر می پرسید و روی آن مسائل بحث می كرد.
تا قبل از امام باقر و صادق علیهماالسلام علوم مدون و قواعد ممهد و منظمی نبود كه بر آن سبك و روش تدریس شود و طبقات مختلف مسلمین هم با آنكه مستعد فراگرفتن علوم بودند در فن تخصصی در یك سطح نبودند ولی چون تمام علوم طریقیت برای توحید و تحكیم مبانی دین داشت همه آن آموزش و پرورش را از جان و دل می شنیدند و هضم و تحلیل می كردند و نشر و تعمیم می دادند این اسلوب مخصوص درس امام صادق علیه السلام بود كه می نشست و مردم حلقه می زدند اطراف او یا یك نفر سئوالی می كرد و اطراف آن بحث می شد و سخن از هر دری كشیده می گردید یا خود امام مطلبی را طرح می فرمود كه محتاج الیه همه مردم بود و موضوع را تشریح می فرمود در هر صورت منطقی قوی از استدلال حس و شهودی دنباله هر مطلبی بود و تمام مطالب علمی در محیط دین و فضیلت و شامل استدلال و منطق حسی بود و نتیجه تمام آموزش و پرورش امام صادق را مكارم اخلاق بود كه سطح تهذیب نفس را بالا می برد و در یك محیطی آرام و مملو از محبت و دوستی و صفا و وفاداری صورت می گرفت.
[ صفحه 100]
عمرو بن ابی مقدام می گوید ابوعبدالله (ع) قبل از هر دس ما را به صداقت و راستی و فضیلت می خواند و هر روز قبل از درس مقداری نصیحت به ما می فرمود و به ایمان و اخلاق توصیه می كرد آنگاه شروع به تدریس می فرمود مسائل مطروحه را بیان و تشریح می كرد.
شاگردان دیگر نقل كرده اند كه امام صادق علیه السلام قبل از درس درباره لزوم تحصیل علم و سعادت و كسب فضیلت و تحكیم مبانی ایمان و امانت بسیار تأكید در مكارم اخلاقی و مراقبت كامل در كسب علم و دین می فرمود.
تا قبل از امام باقر و صادق علیهماالسلام علوم مدون و قواعد ممهد و منظمی نبود كه بر آن سبك و روش تدریس شود و طبقات مختلف مسلمین هم با آنكه مستعد فراگرفتن علوم بودند در فن تخصصی در یك سطح نبودند ولی چون تمام علوم طریقیت برای توحید و تحكیم مبانی دین داشت همه آن آموزش و پرورش را از جان و دل می شنیدند و هضم و تحلیل می كردند و نشر و تعمیم می دادند این اسلوب مخصوص درس امام صادق علیه السلام بود كه می نشست و مردم حلقه می زدند اطراف او یا یك نفر سئوالی می كرد و اطراف آن بحث می شد و سخن از هر دری كشیده می گردید یا خود امام مطلبی را طرح می فرمود كه محتاج الیه همه مردم بود و موضوع را تشریح می فرمود در هر صورت منطقی قوی از استدلال حس و شهودی دنباله هر مطلبی بود و تمام مطالب علمی در محیط دین و فضیلت و شامل استدلال و منطق حسی بود و نتیجه تمام آموزش و پرورش امام صادق را مكارم اخلاق بود كه سطح تهذیب نفس را بالا می برد و در یك محیطی آرام و مملو از محبت و دوستی و صفا و وفاداری صورت می گرفت.
[ صفحه 100]
عمرو بن ابی مقدام می گوید ابوعبدالله (ع) قبل از هر دس ما را به صداقت و راستی و فضیلت می خواند و هر روز قبل از درس مقداری نصیحت به ما می فرمود و به ایمان و اخلاق توصیه می كرد آنگاه شروع به تدریس می فرمود مسائل مطروحه را بیان و تشریح می كرد.
شاگردان دیگر نقل كرده اند كه امام صادق علیه السلام قبل از درس درباره لزوم تحصیل علم و سعادت و كسب فضیلت و تحكیم مبانی ایمان و امانت بسیار تأكید در مكارم اخلاقی و مراقبت كامل در كسب علم و دین می فرمود.